Đang chuẩn bị thu hoạch lúa vụ hè thu, ông Trần Văn Tuấn (56 tuổi, ngụ xã Gò Quao, tỉnh An Giang) đứng ngồi không yên vì giá lúa dao động liên tục. Vụ hè thu này ông trồng 5ha lúa OM380. Lúa của ông được thương lái đến tận nhà chào giá 5.300 đồng/kg, trong khi đó, lúa Đài Thơm 8 được thương lái thu mua với giá 6.000-6.500 đồng/kg. Nếu so với cùng kỳ những năm trước thì giá lúa năm nay thấp gần 2.000 đồng/kg.
Ông Tuấn cũng thông tin, với giá lúa này, nông dân khó có lời, trong khi chi phí đầu tư ban đầu khá cao, một ha sau khi trừ chi phí nông dân chỉ thu lợi chưa tới 2 triệu đồng/ha. Gần đến thu hoạch, nhưng thương lái vẫn chưa dám chốt giá, đặt cọc, giờ chỉ biết đợi.
Chia sẻ với phóng viên, bà Nguyễn Thị Điều (51 tuổi, ngụ xã Sơn Kiên, tỉnh An Giang) cho biết, vụ hè thu năm nay, nhờ thời tiết thuận lợi, lúa được mùa hơn so với nhưng năm trước đó. Nhưng giá lúa năm nay diễn biến thất thường, gần đến ngày thu hoạch nhưng giá lúa thấp so với những năm trước rất nhiều. Với giá lúa Đài Thơm 8 hơn 6.000 đồng/kg, thì người dân không có lời được bao nhiêu. Trong khi chi phí lúa giống, phân bón, thuốc trừ sâu bệnh ngày càng tăng.
Tại tỉnh Đồng Tháp, nông dân đang khẩn trương thu hoạch lúa vụ hè thu nhưng kém vui vì năng suất vụ thấp và giá cũng không cao. Nhiều nông dân bán lúa Đài Thơm 8 chỉ ở mức 6.400 đồng/kg, giảm hơn 1.000 đồng/kg so với cùng vụ năm ngoái; giống lúa OM 4900 giá ở mức 6.300 đồng/kg, lúa OM 18 cũng có giá tương tự, thấp nhất so với mấy năm qua. So với thời điểm đầu vụ hè thu, giá lúa hiện giảm khoảng 300 đồng/kg. Nhiều vùng ngọt hóa của tỉnh Đồng Tháp năng suất chỉ đạt khoảng 5 tấn/ha nên nông dân không có lãi hoặc lãi rất thấp.
Nông dân các tỉnh miền Tây đang lo lắng vì giá lúa vụ hè thu năm 2025 thấp so với nhiều năm trước - Ảnh Hoàng Tuấn
Ông Lê Văn Đấu (52 tuổi, ngụ phường Láng Tròn, Cà Mau) cho biết, vụ hè thu này thời tiết tương đối thuận lợi, năng suất lúa tương đối cao so với những năm trước. Nhưng gần đến ngày thu hoạch nhưng giá lúa không cao, nhiều người dân đang rầu ví giá lúa thấp. Nhờ tham gia mô hình liên kết, với giá lúa hiện tại người dân chỉ lợi nhuận rất thấp, không phải lo đầu ra.
Trao đổi với phóng viên, ông Trịnh Văn Cường – Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Cường (Cà Mau) cho biết, hơn tại hợp tác xã liên kết, bao tiêu lúa cho hơn 72.000ha ở Cà Mau, An Giang. Giá lúa Đài Thơm 8 đầu vụ thu mua khoảng 6.500 đồng/kg, khi thu hoạch lúa nở rộ thì giá lúa còn giảm xuống. Trong khi đó, lúa ST 24 và 25 dao động từ 8.500 đồng/kg đến 9.000kg. Giá lúa này vẫn thấp hơn so với những trước rất nhiều.
Ông Cường cho hay, thời gian gần đây giá gạo có sự biến động và tiêu thụ chậm hơn các năm trước. Nhiều doanh nghiệp chưa ký hợp đồng xuất khẩu gạo. Việc Philippines tạm ngưng nhập khẩu gạo trong 2 tháng dự báo sẽ làm lượng gạo tồn kho nhiều hơn, có thể giá gạo sẽ còn tiếp tục giảm.
Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang cho biết, hiện giá lúa OM 18 (tươi) dao động ở mốc 6.000 - 6.200 đồng/kg; giá lúa OM 5451 (tươi) dao động mốc 5.900 - 6.000 đồng/kg; giá lúa Đài Thơm 8 (tươi) dao động ở mốc 6.100 - 6.200 đồng/kg; IR 50404 (tươi) dao động ở mức 5.700 - 5.900 đồng/kg; giá lúa Nàng Hoa 9 dao động ở mức 6.000 - 6.200 đồng/kg; giá lúa (tươi) OM 308 dao động ở mức 5.700 - 5.900 đồng/kg.
Ông Lê Hữu Toàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang cho biết, hiện nay An Giang là địa phương có vựa lúa lớn nhất cả nước, thời gian tới địa phương tăng cường kết nối giữa hợp tác xã - doanh nghiệp và thị trường để thiết lập các kênh phân phối trực tiếp từ nông dân đến doanh nghiệp và thị trường. Giảm bớt chi phí trung gian, tăng lợi nhuận cho nông dân, chia sẻ khi thị trường biến động, giảm rủi ro để nông dân có thể cùng nhau chia sẻ nguồn lực, kinh nghiệm, tiếp cận doanh nghiệp và thị trường dễ dàng hơn. Thúc đẩy liên kết tiêu thụ, tăng cường sự hợp tác, nâng cao chất lượng lúa để đáp ứng yêu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Ngân hàng cần vào cuộc để hỗ trợ tài chính cho hợp tác xã và nông dân với việc cung cấp các chương trình hỗ trợ tài chính/ tín dụng cho nông dân để họ có thể duy trì sản xuất trong thời kỳ khó khăn, giảm giá. Chính phủ cần có biện pháp hỗ trợ giảm thuế hoặc trợ cấp cho nông dân trong thời kỳ giá thấp nhằm bảo đảm họ có thể tiếp tục sản xuất… Việc này sẽ cải thiện tình hình tiêu thụ lúa trong thời kỳ giảm giá, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của ngành lúa gạo.
Hoàng Tuấn/Tạp Chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam
