Hội tụ nhiều yếu tố
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Tiến Hải – Bí thư Tỉnh ủy An Giang cho biết, tỉnh An Giang đang đứng trước một thời cơ lịch sử để phát huy vai trò trung tâm kinh tế biển mạnh của quốc gia, trở thành vùng kinh tế năng động. Với diện tích hơn 9.888 km2, tỉnh An Giang hội tụ đủ các yếu tố “đồng bằng - đồi núi - biển đảo - biên giới”, có tiềm năng lớn về nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế biển, kinh tế biên mậu, logistics, du lịch và đô thị thông minh, nhất là du lịch biển chất lượng cao.
Tỉnh An Giang xác định kinh tế biển trọng tâm phát triển kinh tế - Ảnh Hoàng Tuấn
Trong khi đó, ông Lê Minh Hoan – Phó Chủ tịch Quốc Hội nhận định, An Giang – Kiên Giang, hợp lực trong dáng hình của tỉnh An Giang mới, không chỉ là mở rộng về diện tích, địa giới, mà là một không gian cơ hội mới. An Giang giờ đây vừa là đầu nguồn, vừa là cuối sông; vừa có đất ngập nước, vừa có đất chuyển tiếp ra biển; vừa là vùng sản xuất, vừa là hệ sinh thái đa dạng, độc đáo. Cũng là vùng đất hội tụ: rừng tràm, đất phèn, đồng lúa, núi thiêng và sông lớn; có sông Hậu, có kênh Vĩnh Tế, có biển Tây, có biên giới với nước bạn Campuchia; những cánh đồng tôm - lúa luân canh, những vùng nuôi trồng thủy sản ven rừng, ven biển, ven đảo, những lễ hội tôn giáo đa dạng, những khu du lịch thu hút đông đảo du khách, những làng chài, làng nghề nông gắn bó bao đời.
Phó GS.TS Chu Ngọc Hồi – Phó chủ tịch thường trực Hội nghề cá Việt Nam cho rằng, sáp nhập tỉnh An Giang – Kiên Giang mở rộng không gian phát triển toàn vùng - một “Không gian lớn cho khát vọng lớn”. Một không gian biển đảo được gắn kết với một không gian đồng bằng và đồi núi với quy mô diện tích lớn nhất vùng đồng bằng sông Cửu Long, dân số gần 5 triệu người được bố trí trong 102 đơn vị hành chính cấp xã (85 xã, 14 phường và 3 đặc khu), trong đó có 12 xã, đặc khu phường có biển.
Tỉnh An Giang sở hữu một vùng biển rộng, bờ biển dài và tập trung nhiều đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Phú Quốc có diện tích lớn nhất cả nước. Có thể nói, vùng biển An Giang là nơi tập trung cao các đảo và quần đảo ven bờ, sau tỉnh Quảng Ninh, thành phố Hải Phòng và tỉnh Khánh Hoà. Về phân hoá lãnh thổ, yếu tố biển, đảo nổi trội trong không gian kinh tế của vùng đất Kiên Giang, còn đối với An Giang (trước sáp nhập) vai trò nổi trội thuộc về yếu tố đồng bằng nối liền mạch với dải đồng bằng ven biển Kiên Giang và đồi núi chỉ chiếm diện tích nhỏ giáp biên giới Việt Nam -Campuchia, trong đó có một số núi đá vôi sót ở Hà Tiên, PGS Nguyễn Chu Hồi nhấn mạnh.
Phú Quốc là trung tâm du lịch sinh thái tầm cở quốc gia - Ảnh Hoàng Tuấn
Kinh tế biển nắm vai trò then chốt
Ông Lê Minh Hoan – Phó chủ tịch Quốc hội cho rằng, kinh tế biển của An Giang có dư địa phát triển rất lớn, góp phần quan trọng đưa nước ta trở thành quốc gia “mạnh về biển, giàu từ biển”. Kinh tế biển gắn kết chặt chẽ với ba trụ cột trong chiến lược kinh tế thuỷ sản: “Giảm khai thác - Tăng nuôi trồng - Bảo tồn biển”. Kinh tế biển hiện thực hóa“Chiến lược Tam Ngư”: Ngư nghiệp - Ngư dân - Ngư trường. Kinh tế biển bắt đầu từ những giải pháp thiết thực cùng nhau hành động để tháo gỡ thẻ vàng chống khai thác IUU. Kinh tế biển được tạo dựng từ các “Cộng đồng đồng quản lý nguồn lợi thuỷ sản” - một thiết chế phát huy sức mạnh của cộng đồng.
Nhấn mạnh về tiềm năng kinh tế biển PGS.TS Nguyễn Chu Hồi khẳng định, kinh tế biển An Giang không chỉ là động lực tăng trưởng, mà còn là nền tảng cho bảo đảm an ninh, quốc phòng, chủ quyền và hội nhập quốc tế. Thời gian qua, kinh tế biển tiếp tục khẳng định và đã có những đóng góp đáng kể cho sự phát triển của tỉnh trên cơ sở khai thác, sử dụng tiềm năng và các giá trị tài nguyên biển, đặc biệt là tiềm năng du lịch và thủy sản.
Tỉnh An Giang cần hoàn thiện quy hoạch phát triển kinh tế biển theo hướng dài hạn, đồng bộ; cơ cấu lại các ngành kinh tế biển theo hướng hiện đại, ưu tiên phát triển du lịch biển, nuôi trồng thủy sản công nghệ cao, công nghiệp chế biến; đẩy mạnh tuyên truyền về phát triển bền vững kinh tế biển, nâng cao nhận thức bảo vệ tài nguyên, môi trường biển; nâng cao đời sống nhân dân, đầu tư mạnh lĩnh vực giáo dục, y tế, đào tạo nghề, xây dựng xã hội gắn kết với biển; bảo vệ hệ sinh thái biển, ứng phó biến đổi khí hậu, đảm bảo khai thác tài nguyên bền vững; tăng cường quốc phòng, an ninh trên biển, mở rộng hợp tác quốc tế, kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác hải sản; huy động nguồn lực, thu hút đầu tư vào kinh tế biển, đẩy mạnh hợp tác công - tư, tạo sức bật cho kinh tế biển An Giang. Đồng thời đảm bảo khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn tài nguyên biển và hải đảo trên cơ sở kết hợp hài hòa giữa lợi ích kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại và hợp tác quốc tế trên các vùng biển của tỉnh. Quy hoạch bảo đảm sự hài hòa giữa bảo tồn biển và phát triển kinh tế - xã hội, phát huy các tiềm năng, lợi thế của biển và hải đảo của tỉnh An Giang, góp phần tạo động lực phát triển kinh tế đất nước và vùng Tây Nam bộ.
PGS.TS Bùi Văn Huyền - Viện trưởng Viện Kinh tế - Xã hội và Môi trường, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh - cho rằng, tỉnh An Giang mới có nhiều cái nhất như quy mô kinh tế lớn nhất vùng Tây Nam bộ, dân số đứng thứ ba cả nước, vựa lúa lớn nhất nước, sản lượng nuôi trồng thủy sản đứng đầu khu vực, địa phương tiên phong nông nghiệp công nghệ cao, tăng trưởng kinh tế 6 tháng đạt hơn 8%. Cũng là địa phương có địa chiến lược và không gian phát triển độc đáo, “con tàu” An Giang vươn ra thế giới. Đồng thời, ông Huyền cũng góp ý định hướng phát triển kinh tế theo hướng “1 nhất thể, 2 trục, 3 đột phát, 4 trụ cột, 5 vùng trọng điểm, 6 danh mục trọng tâm”.
Khách du lịch trải nghiệm du lịch biển tại Phú Quốc - Ảnh Hoàng Tuấn
Ông Nguyễn Tiến Hải nhấn mạnh, nhiệm kỳ 2025-2030, An Giang phấn đấu là tỉnh phát triển khá của cả nước; trung tâm kinh tế biển mạnh của quốc gia; đặc khu Phú Quốc đạt tầm cỡ quốc tế; Rạch Giá là trung tâm chính trị - hành chính, thương mại - dịch vụ, tổng hợp và chuyên ngành; vùng tứ giác Long Xuyên - Châu Đốc - Rạch Giá - Hà Tiên là động lực phát triển công nghiệp, logistics và du lịch văn hóa, sinh thái, trung tâm nghiên cứu phát triển giống và sản xuất nông nghiệp, thủy sản, dược liệu ứng dụng công nghệ cao; phát triển kinh tế biên mậu, đầu mối giao thương, hợp tác với Vương quốc Campuchia.
Ông Hồ Văn Mừng – Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, giai đoạn từ năm 2025-2026, địa phương triển khai thực hiện hiệu quả Đề án phát triển An Giang thành trung tâm kinh tế biển mạnh quốc gia. Xây dựng trung tâm nghề cá lớn, trung tâm đầu mối gắn với vùng nguyên liệu về thủy sản khu vực ven biển, hình thành trung tâm nghiên cứu đa dạng sinh học tại Phú Quốc. Triển khai thực hiện tốt Quy hoạch không gian biển quốc gia, phát triển mạnh các ngành kinh tế biển. Thúc đẩy phát triển du lịch biển, các đô thị ven biển hướng tới phục vụ đối tượng khách hàng cao cấp, chuyên gia khu vực và quốc tế. Phát huy thế mạnh về biển bồi để thực hiện các công trình, dự án lấn biển tạo quỹ đất phát triển đô thị hướng biển. Tiếp tục thu hút các nhà đầu tư lớn vào phát triển đặc khu Phú Quốc. Phát triển kinh tế tại các đảo kết hợp với bảo đảm quốc phòng, an ninh trên biển; tăng cường xây dựng kết cấu hạ tầng cho một số đảo trọng điểm, có dân cư sinh sống. Tăng cường nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ phục vụ những ngành kinh tế biển mới, điều tra tài nguyên, môi trường biển; xây dựng cơ sở dữ liệu về biển, đảo; nâng cao năng lực giám sát môi trường biển, dự báo thiên tai, biến đổi khí hậu vùng biển, ven biển.
Phấn đấu đạt tăng trưởng đạt 10% trở lên
Theo kế hoạch phát triển của tỉnh An Giang trong giai đoạn từ năm 2025 -2030, tỉnh đặt mục tiêu như sau: Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 05 năm đạt từ 10% trở lên. GRDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt từ 158 triệu đồng. Thu ngân sách 5 năm 2026 - 2030 đạt từ 135.000 - 175.000 tỉ đồng. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt từ 627.380 tỉ đồng. Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2030 đạt trên 50%. Tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia đến năm 2030 đạt 69%. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế bình quân đạt trên 95%. Đến năm 2030, có 14 bác sĩ/1 vạn dân và 34 giường bệnh/1 vạn dân. Tỷ lệ dân số nông thôn được cung cấp nước sạch đạt chuẩn đến năm 2030 đạt 89,5%.
Tỷ lệ che phủ rừng duy trì ổn định từ 6,64 - 6,89%. 100% chất thải sinh hoạt tại đô thị được thu gom và xử lý, tại nông thôn đạt trên 80%; 100% chất thải rắn nguy hại được thu gom và xử lý tập trung. Số nhà ở xã hội hoàn thành đến năm 2030 là 9.800 căn. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2030 phấn đấu đạt trên 75%; trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp chứng chỉ đạt 25%; giữ tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 4%; giải quyết việc làm bình quân hàng năm cho 40.000 lao động. Chỉ số Cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) nằm trong tóp 20 cả nước ở năm 2030.
Hoàng Tuấn/ Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam
