Nhiều năm nay, người dân của nhiều ấp nằm trải dài theo đường Dân công Hoả tuyến, kênh Trung ương sống trong cảnh khố sở vì hàng trăm ống khói, do các nhà máy, cơ sở, nhà xưởng sản xuất tự phát mọc lên, vô xả khói, nước thải ra môi trường.
“Các nhà máy này hoạt động suốt ngày đêm gây tiếng ồn, khí thải ô nhiễm. Chúng tôi phải chịu đựng nhiều năm nay”, ông N. V. T (61 tuổi, sống tại ấp 17) nói.
Những ống khói suốt ngày đêm, bất kể giờ giấc vô tư nhả khỏi thách thức sực chịu đựng của người dân
Chỉ vào ống khói nằm sát nhà mình, ông T kể, nhà máy gsản xuất này đi vào hoạt động từ nhiều năm nay. Nằm gần khu dân cư, khói thải của nhà máy ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bà con. “Khói có mùi hôi rất khó chịu. Buổi tối đóng cửa, chúng tôi cũng không thể ngủ được” – ông T than thở.
Chị T .T. Đ (30 tuổi )cho hay, khói tỏa cả khu dân cư, bay mịt mù, mọi người có thể chịu được nhưng khổ nhất là người già và trẻ nhỏ.
“Tôi có con nhỏ thường bị các chứng bệnh về đường hô hấp. Cháu đã hơn 3 tuổi nhưng bị còi cọc, phát triển chậm hơn bạn bè cùng lứa tuổi. Nhiều đêm cháu không thể ngủ được, khóc thét lên” – chị Đ lo lắng.
Dọc theo tuyến Kênh Trung ương là hàng loạt các nhà máy, cơ sở sản xuất "bức tử" môi trường tự phát mọc lên.
Theo phản ánh của các hộ dân, những nhà máy, cơ sở này còn thường xuyên xả thải theo đường cống thoát nước dân sinh hoặc các rãnh nước nhỏ bất kể ngày đêm, giờ giấc, nhiều nhất là vào buổi trưa và chiều tối, từng ống khói cứ thế thi nhau nhả khỏi như thách thức “lá phổi” của người dân.
Ngoài ô nhiễm không khí, chúng tôi lo lắng nước bẩn ngấm vào lòng đất ảnh hưởng đến sinh hoạt sinh ra bệnh tật", ông Đ.N.N sống tại ấp 2 – 2 A) nói và bày tỏ, người dân mong muốn chính quyền khẩn trương vào cuộc xử lý, di dời những nhà máy này ra khỏi vị trí khu dân cư để bà con ổn định cuộc sống.
Những xưởng sản xuất, nhà máy này. tại sao lại được xây dựng, tại sao lại được sản xuất mà không vấp phải sự cản trở nào đang là một ẩn số?
Trước đó, Theo phản ánh của người dân, Phóng viên Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam đã tìm hiểu thực tế tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, Tp. Hồ Chí Minh. Đập vào mắt là những cột khói cao, có nơi nằm lọt thỏm trong khu dân cư hoặc những khu đất trống được vây kín bằng tường, bao tôn cũ bên ngoài của nhiều đơn vị, cơ sở sản xuất hạt nhựa, bao bì, gỗ… bằng cách đốt chất liệu làm bằng cao su, các xưởng nhuộm vải thường xuyên xả khói và nước thải ra môi trường mà không qua xử lý.
Rác thải, phế liệu, chất thải độc hại của các cơ sở, xưởng sản xuất, nhà máy tự phát tại khu vực này được chuyển ra tập kết dọc các khu đất trống và chạy dài theo bờ kênh Liên vùng chất cao như núi.
Rác thải, phế liệu, chất thải độc hại của các cơ sở, xưởng sản xuất, nhà máy tự phát tại khu vực này được chuyển ra tập kết dọc các khu đất trống và chạy dài theo bờ kênh Liên vùng chất cao như núi.
Liên tục các ngày 23/3/2025, 28/3/2025 và gần nhất là ngày 15/4/2025 Phóng viên theo chân người dân địa phương khảo sát thực tế tại khu vực trên. Ghi nhận thực tế cho thấy, mức ô nhiểm không khí đã lên mức đáng báo động. Lúc 16h20 phút ngày 15/4/2025 cả khu vực rộng lớn trải dài từ đầu đường Dân công Hoả tuyến kéo dài theo trục đường Kênh Trung ương về giáp Kênh Liên vùng là mùi khét, cháy và tanh rất khó chịu của các cột khói xả ra môi trường. Đặc biệt, cả khu vực rộng lớn mịt mù, âm u vì khói. Khói do được xả ra từ những buồng đốt trực tiếp, chưa qua xử lý môi trường theo quy định, nên chứa nhiều bụi bông, kim loại và chất độc bay rất thấp bao trùm cả khu vực rộng lớn.
Các lối dẫn vào khu "đại bản doanh" ống khói, chạy dài vào đến Kênh Liên vùng giáp với xã Phạm Văn Hai là khu công nhiệp tự phát và ô nhiễm môi trường.
“Người dân rất bức xúc. Nhiều năm qua, chúng tôi đã nhiều lần trình bày, kêu cứu đến các ngành các cấp nhưng vẫn không được giải quyết", ông C nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, những xưởng sản xuất này được thành lập, xây dựng tự phát trên đất nông nghiệp chưa chuyển đổi mục đích và hoạt động công khai, sát với nơi sinh sống của người dân. Các xưởng này được dựng lên rất sơ sài, không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy hoặc trang bị bình chữa cháy khá đơn sơ mặc dù đây đều là ngành sản xuất có vật liệu dễ bắt lửa; xung quanh xưởng ngổn ngang bao tải và các thùng hóa chất, phẩm màu; các phế liệu từ cao su như lốp xe được tập kết bên trong xưởng xay hạt nhựa…
Ghi nhận thực tế, những xưởng sản xuất trên hầu như không có hệ thống xử lý khí thải mà thải trực tiếp ra bên ngoài. Công nhân khi làm việc không đảm bảo an toàn lao động cũng như trang bị bảo hộ lao động…
Để tiết kiệm chi phí, những xưởng nhuộm vải, hạt nhữa, bao bì trên đã dùng vỏ cây, vải vụn, tạp chất, rác thải, phế liệu hoá chất… để đốt lò gây độc hại vô cùng cho người dân. Theo tìm hiểu, các loại nguyên liệu đốt này khi cháy sản sinh ra nhiều khói độc gây nguy hại cho sức khỏe của con người và môi trường không khí.
Ghi nhận thực tế vào lúc 16h20 chiều ngày 15/4 cả khu vực dân cư rộng lớn của nhiều ấp âm u, mịt mù khói và mùi khét, cháy, nồng bao trùm khu vực, người dân địa phương phải mang khẩu trang dù ở nhà.
Nhà máy, cơ sở, xưởng sản xuất xây dựng, hoạt động công khai hàng loạt, rầm rộ. Nhưng hiển nhiên không thấy có bóng dáng của bất cứ cơ quan chức năng nào của xã Vĩnh Lộc A hay UBND huyện Bình Chánh vào cuộc xử lý. Chúng tôi đã nhiều lần liên hệ UBND xã Vĩnh Lộc A để trao đổi thông tin, nhưng với nhiều lý do khác nhau, nhưng UBND xã Vĩnh Lộc A vẫn im lặng hoặc né tránh trao đổi về vụ việc phản ánh mà người dân quan tâm và cầu cưú.
Có thể thấy bộ máy chính quyền cấp cơ sở của UBND xã Vĩnh Lộc A có lỗ hổng. Ban nhân dân các ấp gần như tê liệt. Hàng giờ, hằng ngày tình hình xây dựng trên đất nông nghiệp, đất chưa chuyển đổi mục đích tại khu vực này vẫn diễn ra, cơ sở sản xuất, nhà xưởng cứ vô tư mọc lên, vô tư sản xuất, môi trường của vùng ngoại thành Tp.HCM đang ô nhiễm nghiêm trọng. Lá phổi xanh của Tp. Hồ Chí Minh đang “hấp hối”, lá phổi của người dân đang chết dần, người dân phải “nín thở” để sống nhưng chính quyền thì im lặng đến kỳ lạ?
Ngọc Hải – Phú Quốc/ Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam
