Phố Hiến xưa. Ảnh tư liệu: UBND tỉnh Hưng Yên
Từ thương cảng vang bóng một thời…
Vào thế kỷ 17, khi Kinh đô Thăng Long là trung tâm chính trị của quốc gia, thì Phố Hiến chính là trái tim giao thương của Đại Việt, nơi quy tụ thuyền buôn, thương gia từ khắp bốn phương. Trên những dòng sông lớn như sông Hồng, sông Luộc, phố Hiến nổi lên như một ngã ba quốc tế nhộn nhịp, đón tàu thuyền từ Nhật Bản, Trung Quốc, Xiêm (Thái Lan), Hà Lan, Anh, Pháp…
Ở nơi ấy, sự giao thoa văn hóa Đông - Tây hiện diện rõ nét qua từng mái đình, nếp chùa, phố cổ. Chùa Chuông trầm mặc, Đền Mẫu Thiên Hậu linh thiêng, Hội quán Đông Đô Quảng Hội rực rỡ dấu ấn người Hoa và những công trình Thiên Chúa giáo mang kiến trúc châu Âu, tất cả như đan xen vào nhau, phản chiếu tinh thần khoan dung, cởi mở, hiếu khách và tài hoa của đất Phố Hiến.
Không ngẫu nhiên mà người xưa truyền tụng câu ca: "Thứ nhất Kinh Kỳ, thứ nhì Phố Hiến". Phố Hiến đã từng là hình mẫu cho sự phồn vinh từ lòng đất lẫn chiều sâu văn hóa – một niềm tự hào không chỉ của Hưng Yên, mà còn của cả dân tộc.
Bức tranh mô phỏng một góc Phố Hiến xưa. Ảnh: P.A.P
… đến đề án phục dựng mang tầm chiến lược
Sau nhiều thập kỷ lặng lẽ nép mình trong ký ức lịch sử, giờ đây Phố Hiến đang đứng trước cơ hội được hồi sinh. Với tầm nhìn chiến lược và tinh thần quyết liệt, UBND tỉnh Hưng Yên đã chính thức đề xuất Đề án xây dựng và phục dựng Phố Hiến cổ, với tổng quy mô 1.708,9 ha, trải rộng trên địa bàn các phường Minh Khai, Hiến Nam, Lam Sơn, Hồng Châu và các xã Quảng Châu, Hoàng Hanh, Tân Hưng (TP Hưng Yên). Tổng mức đầu tư lên tới 47.241 tỷ đồng, dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2025 – 2035, đề án này không chỉ nhằm khôi phục một di sản, mà còn là cú hích mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Hưng Yên trong thế kỷ 21.
Theo kế hoạch, Phố Hiến sau khi phục dựng sẽ là khu đô thị di sản văn hóa, kết hợp giữa bảo tồn – phát triển – du lịch bền vững. Hưng Yên đặt mục tiêu xa hơn: hướng tới đề nghị UNESCO công nhận Phố Hiến là Di sản Văn hóa Thế giới.
Đánh thức tiềm năng – Gieo mầm cho tương lai
Không chỉ dừng lại ở yếu tố văn hóa - lịch sử, dự án Phố Hiến còn mang kỳ vọng trở thành trung tâm kinh tế - văn hoá – du lịch mới của vùng đồng bằng sông Hồng. Khi hoàn thành, dự án dự kiến tạo ra việc làm ổn định cho ít nhất 10.000 lao động địa phương, thúc đẩy các ngành nghề truyền thống, dịch vụ, nông nghiệp gắn với du lịch – tạo nên hệ sinh thái phát triển bền vững từ nông thôn đến đô thị.
Đối với cộng đồng doanh nghiệp, đây là thời điểm vàng để đồng hành cùng chính quyền địa phương trong một dự án có quy mô hiếm có – nơi mỗi nhà đầu tư không chỉ gieo hạt giống kinh tế, mà còn góp phần dựng lại bản sắc và linh hồn cho quê hương.
Phố Hiến – Niềm tin từ quá khứ, hành trình cho tương lai
Không chỉ là một dự án, Phục dựng Phố Hiến là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng: quá khứ không bao giờ là điều đã mất nếu chúng ta biết trân trọng, gìn giữ và đánh thức nó. Phố Hiến không chỉ là chuyện của lịch sử, mà là hành trình sống động của hiện tại và tương lai – nơi di sản trở thành tài sản, nơi giá trị văn hóa được chuyển hóa thành động lực phát triển bền vững.
Với tinh thần đó, Hưng Yên đang không chỉ dựng lại một Phố Hiến cổ, mà còn dựng lên niềm tự hào mới cho quê hương – một biểu tượng mới của bản sắc và thịnh vượng.
Anh Đức - Quang Khang/Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam
